Περί μοναχισμού
… και παντός μοναχικού τάγματος
Πολύ μεγάλη χαρά μάς έδωσε το ότι τις προάλλες, σε πολυαρχιερατική θεία λειτουργία, ένα πατριαρχικός αρχιερέας, στην μεγάλη είσοδο, μνημόνευσε πολλούς, αλλά μνημόνευσε «και παντός μοναχικού τάγματος». Τις τελευταίες ημέρες πολύ μας απασχολεί αυτό το θέμα, και σήμερα, της μεγάλης Οσίας Ειρήνης, ηγουμένης της κωνσταντινουπολίτικης μονής του Χρυσοβάλαντου, σκέφτηκα να βάλω στο χαρτί, και στην οθόνη, λίγες σκέψεις. α. Υπάρχουν μικρά ιερατικά, εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, που έχουν απαλείψει τις αναφορές σε μονές, μοναχικά τάγματα, πατέρες ηγουμένους. Βέβαια υπάρχουν και άλλα που έχουν εξαλείψει τελείως και τις ευχές της θείας λειτουργίας,
όπως γιά παράδειγμα η έκδοση του 1994. β. Στο διαδίκτυο και σε εκκλησιαστικές στήλες, ανέβασαν τον Βίο της αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής, και δεν αναφέρουν το ότι έγινε μοναχή και με την ευλογία της ηγουμένης της ξεκίνησε το μαρτύριο. Γιαυτό και το μαρτύριό της ήταν νόμιμο, γιαυτό και πέτυχε. Όμως λένε ότι αφοσιώθηκε στην προσευχή. γ. Άλλη μέρα, κάποιος παπούλης, που δηλώνει ότι είναι και χημικός – δεν θυμάμαι όνομα- μιλάει γιά τον λεγόμενο γεροντισμό, με τέτοια απαξίωση, που λες και οι μοναχοί είναι ούτε λίγο ούτε πολύ ανόητοι. Τα παραδείγματα είναι πολλά, και μάλιστα στις ημέρες μας, που οι φακοί των ματιών μας δεν θεραπεύτηκαν από την Αγία Παρασκευή, ούτε από την ευχή των αισθήσεων της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και επιμελώς επί τα πονηρά αποβλέπουν. Δηλαδή, η στάση απέναντι στο τάγμα των μοναχών είναι πολύ μπερδεμένη. δ. Θυμάμαι πριν πολλά χρόνια, είχαμε καλέσει σε πανήγυρη της μονής, νησιώτη αρχιερέα, ο οποίος και προέστη. Και μετά την δεκάωρη αγρυπνία, και μετά από την πανηγυρική αγιορείτικη τράπεζα, μας έκανε ένα εξαιρετικό κήρυγμα περί μοναχισμού. Δεν μας λυπήθηκε, που οι περισσότεροι κουτουλούσαμε, από την κούραση;! Αργότερα, ο ίδιος πήγε σε άλλο αγιορείτικο καθίδρυμα και μας «έθαψε» καταλλήλως. Τελικά δεν μάθαμε αν στην μητρόπολη εκείνη υπάρχει κανένας καλογεράκος ή καμία καλογρίτσα, γιά να κάνει την απόλυτη υπακοή σε εκείνον τον σοφό και άγιο αρχιερέα του Θεού του Υψίστου, όπως μας τα είπε ο ίδιος. ε. Πήγαμε κάποτε σε μοναστήρι και η προεστώσα μας είπε ότι εφαρμόζει επακριβώς ό,τι γράφουν τα βιβλία. Την συνεχάρημεν, και μέσα μας φρίξαμε. Η Εκκλησία, ως φορέας της αληθείας, προβάλλει το απόλυτο και την αλήθεια, όμως στην πράξη είναι πέλαγος ευσπλαγχνίας, οικονομίας και παρακλήσεως της πεπτωκυΐας φύσεώς μας. Αλλοίμονο, αν εφαρμοζόταν η ακρίβεια. Δεν θα ήταν μάννα αλλά η πιο κακιά μητρυιά. Θα είχε ένα μεγάλο μαχαίρι και θα έπαιρνε κεφάλια. Αλλά βέβαια, επαινετοί και μακάριοι όσοι αγωνίζονται να εφαρμόζουν στον εαυτό τους την ακρίβεια. Μακάρι να βρίσκονται τέτοιοι αγωνιστές. Και, σίγουρα θα υπάρχουν, γιά να ορθοτομούν τον λόγο της αληθείας. Η Αγία Ειρήνη ήταν μοναχή και έγινε και ηγουμένη. «Δίνει» το μήλο, αυτή η οσιοπάρθενος, και γεννιούνται παιδιά. Και παρηγοριούνται άνθρωποι από το φρικτό βάρος της ατεκνίας. Ο άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης ήταν μοναχός, και θεράπευε και λύνει ακόμα την στείρωση των ζευγαριών. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε μεγάλη αλυσσίδα αγίων που αγωνίστηκαν και αγωνίζονται να φυλάξουν παρθενία και βοηθούν στην τεκνογονία, αλλά δεν είναι αυτός ο σκοπός μας. Βρίζουμε τα μαύρα ράσσα, και όμως το μαύρο κρύβει μέσα του όλα τα χρώματα. Δεν θέλουμε να γίνονται οι νέοι μοναχοί και ζητάμε την βοήθεια των οσίων. Κατηγορούμε τον ιερό Άθωνα, και κοντεύει να βουλιάξει εκείνη η χερσόννησος από τους προσκυνητές. Κατηγορούμε τα ξερά ξύλα, τους καλογήρους, και αυτοί δροσίζουν την κοσμική μας οικογένεια. Και καλλίτερα να μην πούμε ότι συχνά οι σφοδρότεροι πολέμιοι του μοναχισμού μπορεί να είναι οι ίδιοι οι μοναχοί, παντός ιερετικού και μοναχικού σχήματος και βαθμού. Φαίνεται τελικά πως η καλογερική είναι το αντιλεγόμενο σημείο, εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών. Πόσοι γονείς καλογήρων δεν άλλαξαν στρατόπεδο, όταν φωτίστηκαν και κατανόησαν την ελεύθερη και εθελούσια μαρτυρική θυσία του παιδιού τους;! Λέει ο αγιος αββάς Ισαάκ ο Σύρος: Οι γονείς συνήθως είναι αυστηροί με τα παιδιά τους, όταν αυτά θέλουν να γίνουν μοναχοί. Αυτό είναι καλό και χρήσιμο. Αν όμως συνεχίζουν να αντιδρούν και μετά την μοναχική κουρά των παιδιών τους, τότε είναι σίγουρο ότι τους πλανάει ο σατανάς. Ένας γέρος μοναχός κάποτε στην Σκήτη της Αγίας Άννας είπε: Θεός σχωρέσει τον Θεό, που έβγαλε την καλογερική. Μέσα στην απλοϊκή φράση αυτού του αγράμματου αγιαννανίτη καλογήρου κρύβεται μεγάλη σοφία και πολλή πείρα. Δόξα τω αγίω Θεώ των πατέρων ημών.